Оксфордын их сургуульд Шумерын уран зохиолын түүхийн цахим хуулбарыг хийдэг. Бидний зорилго бол эртний Месопотамид шумер хэлээр бичигдсэн 400 гаруй уран зохиолын бүтээлийг цахим хуудсаар дамжуулан хүртээмжтэй болгох явдал юм. МЭӨ III мянганы сүүл ба хоёрдугаар мянганы эхэн үед

Тэнгэр газар бүтээгдсэн тэр өдрүүдэд, тэнгэр газар бүтээгдсэн шөнө, хувь тавилан тодорсон тэр жилүүдэд Анунагийн бурхад мэндэлж, бурхадууд гэрлэж, тэнгэр, газрын бөмбөрцгийг хуваах үед, бурхадууд жирэмсэлж, хүүхэд төрүүлсэн тэр үед... залуу бурхад ажиллаж байхад. Бурхад Харалид суваг ухаж, шавар овоолжээ. Газар ухдаг бурхад энэ амьдралын талаар гомдоллож эхлэв.

Шумер текст (зураглал)

Тэр үед маш мэргэн бурхан, хамгийн эртний бурхдыг бүтээгч Энки нойрноосоо ч сэрэхгүй орон дээрээ хэвтэж, гүн трансд автсан, урсаж буй усанд, өөр ямар ч бурхан үл мэдэгдэх газар хэвтэж байв. Бурхад уйлан: "Тэр бол бидний гашуудлын шалтгаан!" Ахмад бурхдыг төрүүлсэн эртний эх Намма нойрсож буй хүнийг сэрээхгүйн тулд бурхны нулимсыг цуглуулж, хүүдээ "Чи үнэхээр тэнд унтаж байна, чи сэрээгүй байна уу? Бурхан минь, таны бүтээлүүд үнэхээр гайхалтай юм. Хүү минь, босоод орноосоо бос! Өөрийн мэргэн ухаанаас урган гарсан ур чадвараа ашиглаж, бурхдыг орлохыг бүтээгээрэй, тэгвэл бурхад тэдний хөдөлмөрөөс ангижирч чадна!"

Ээж Наммагийнхаа үгийг сонсоод Энки орноосоо босов. Бясалгалын өрөөндөө Хал-ан-кугт тэр зэвүүцэн ташаа алгадав. Би бол ухаалаг, ухаалаг, болгоомжтой ..... төрөлхийн дарь эхийг (?) амьдруулсан бүхний чадварлаг зохион бүтээгч. Энки тэдний дээгүүр гараа сунган тэдний зүг анхаарлаа хандуулав. Тэгээд өөрөө загвар зохион бүтээгч Энки бодож, ээж Наммадаа хэлэв: "Ээж минь, ийм амьтан нээрээ л босох ёстой. Сагс авч явахын тулд түүнийг авраач. Та Абзугийн оройноос шавар зуурах хэрэгтэй; (Чи) төрөлхийн дарь эх, чи нэг шаврыг чимхэж аваад амьтны хэлбэрт оруулдаг. Нинма таны туслахаар ажиллаж, Нинимма, Ку-зи –ана, Нинмада, Нинбараг, Нинмуг, ….. болон Нингүна нарыг хүүхэд төрүүлэхийг харж байг. Дараа нь миний ээж түүний хувь заяаг шийднэ, Нинма түүнд сагс үүрэх ажлыг даалгасугай." (Цаашилбал, 6 тойм зураас байна)

Энки …… тэдний зүрх сэтгэлд баяр баясгаланг авчирсан. Тэрээр эх Намма болон Нинма нарт зориулж найр бэлтгэв. Төрөлхийн бүх сайхан дарь эх (?)..... нарийн зэгс (?) талх идсэн. Ан, Энлил, язгууртан Нудиммуд нар ариун хүүхдүүдийг жигнэсэн. Бүх ахмад бурхад түүнийг магтан: “Өргөн оюуны бурхан минь ээ, Энки, агуу эзэн тан шиг мэргэн хэн бэ? Биеийн эцгийн хувьд чи бол миний хувь заяаг шийдэх хүн, үнэндээ чи бол миний Би”.

Энки, Нинма хоёр шар айраг ууж, зүрх сэтгэл нь хөөрч, дараа нь Нинма Энкид хэлэв:

"Эр хүний ​​бие сайн ч бай, муу ч байж болно, сайн, тааламжгүй хувь заяа нь миний хүслээс хамаарна."

Энки Нинмад хариулахдаа: "Би сайн ч бай, муу ч бай хувь тавилан болгонд жин дарах болно, миний шийдсэнээр л болно." Нинма Абзугийн оройноос атга шавар авав. (Абзу = газар доорх ертөнц. Тайлбар орчуул.) гарт болон тэр түүнийг сунгасан гараа нугалж чаддаггүй анхны хүн болгосон. Энки сунгасан сул дорой гараа нугалж чадахгүй байгаа хүн рүү хараад хувь заяагаа шийдэв; тэр хааны зарц шиг байх болно.

Түүний хийсэн нөгөө хүн нь нүдээ эргэлдүүлж байв (?) гэрэл, Учир нь түүний нүд байнга нээлттэй байсан (?). Энки гэрлээс (?) эргэж, нүд нь үргэлж нээлттэй байх үед (?) түүн рүү харав, тиймээс тэрээр хааны дэргэд хөгжимчин, ахлагчийнхаа хувь заяаг түүнд оноов..

Гурав дахь нь тэрээр хоёр хөл нь хугарсан, нэг хөл нь саажилттай хүнийг төрүүлсэн. Энки хоёр хөл нь хугарсан, саажилттай хоёр хөлийг хараад ….. тэдэнд ажилд …… мөнгөний дархан болон…… хуваарилав. (Тэр тэнэг болж төрсөн нэгнийг дахин төрүүлэв. Энки түүн рүү хараад: "Тэнэг болж төрсөн хүнд би хувь заяаг нь тогтоож, түүнийг хааны зарц болгож байна.)

Дөрөв дэх нь шээсээ барьж чаддаггүй эрийг төрүүлэв. Энки шээсээ барьж дийлэхгүй байгаа нэгнийг хараад шидэт усанд угааж үхээгүй чөтгөрийг биеэс нь зайлуулж орхив.

Тав дахь нь тэрээр хүүхэд төрүүлэх боломжгүй эмэгтэйг бүтээсэн. Энки амаржаагүй эмэгтэй рүү хараад хувь заяагаа шийдэн: Чи хатны гэр бүлийг тэжээнэ (?). (эсвэл ... хатны гэр бүлийнх болох нэхмэлийн хувьд.)

Зургаа дахь нь тэрээр бэлэг эрхтэнгүй, эсвэл үтрээгүй бие махбодийг төрүүлсэн. Энки түүн рүү хараад "Нибру тайган (?)" гэж нэрлээд хааны өмнө зогсох хувь заяаг түүнд оноов.

Нинма гараас нь үрчийсэн шаврыг газар шидэхэд чимээгүй болов. Их эзэн Энки Нинма: "Би чиний бүтээлүүдийн хувь заяаг тунхагласан бөгөөд Та тэдэнд өдөр тутмын талхыг нь өгөх болно. Одоо би чамд зориулж хэн нэгнийг бүтээх болно, түүний хувь заяа дөнгөж төрсөн нялх хүүхдийнхтэй адил байх болно."

Энки амных нь голд толгойтой амьтныг бүтээж Нинмад хэлэв: "Эмэгтэй хүний ​​хэвлийд үрийн шингэн юүлье, тэгвэл тэр эмэгтэй түүний хэвлийгээс ураг төрүүлнэ.“Нинма ууган хүүгийн дэргэд зогсож байсан… мөн тэр эмэгтэй ….. онд төрүүлсэн….. (?), энэ нь Умул байсан: түүний оронд түүний толгой өвдсөн…. халдвар авсан., нүд нь гэмтсэн, хүзүү нь өртсөн. Амьсгалж чадахгүй, хавирга нь чичирч, уушиг нь өвдөж, зүрх нь өвдөж, дотор нь өвдсөн. Гар, унжсан толгойгоороо амандаа талх ч хийж чадахгүй, нуруу, толгой нь мултарсан. Сул гуя, чичирсэн хөл нь түүнийг дааж чадахгүй байв. Энки үүнийг ингэж хийсэн.

Энки Нинмад хэлэв: "Би чиний амьтдын хувь заяаг тодорхойлж, тэдэнд өдөр тутмын талхыг нь өгсөн. Одоо чи шүүж, миний бүтээлийн хувь заяаг шийдэж, түүнд өдөр тутмын талхыг нь өг.

“Нинма Умул руу хараад түүн рүү эргэв. Бүсгүй Умулд дөхөж очоод асуусан ч үг хэлж чадсангүй. Тэр түүнд талх өгсөн ч тэр түүнд хүрч чадсангүй. Тэр ……. дээр хэвтэж чадахгүй, тэр чадсангүй… Зогсож ч чадахгүй, хэвтэж ч чадахгүй, тэр….. байшин., талх идэж чадахгүй. Нинма Энкид: "Чиний түүнийг бүтээсэн хүн амьд ч биш, үхсэн ч биш, тэр өөрийгөө ч авч явж чадахгүй (?)" гэж хариулав.

Энки Нинмад хариулав: "Би сул гартай анхны хүний ​​хувь заяаг шийдэж, түүнд талх өгсөн. Гэрлээс буцсан (?) хүний ​​хувь заяаг би шийдэж, талх өгсөн. Тахир дутуу, хөл нь саажилттай хүний ​​хувь заяаг би шийдэж, талх өгсөн. Шээсээ барьж дийлэхгүй байсан хүний ​​хувь заяаг шийдэж талх өгсөн. Хүүхэд төрүүлж чадахгүй, талх өгсөн эмэгтэйн хувь заяаг би шийдэж өгсөн. Биеийнх нь эрхтэн ч үгүй, үтрээ ч үгүй ​​хүний ​​хувь заяаг би шийдэж талх өгсөн. Миний эгч……. "(Бусад 2 мөр нь бүдүүлэг байна)

Нинма Энкид хариулав: (9 тойм зураас)

(Нинмагийн хариулт үргэлжилсээр) “Та (?) орлоо…. Харагтун, чи тэнгэрт ч, газар дээр ч оршин суухгүй, тиймээс та нарын оршин суухгүй газар руу бүү яв, харин миний гэр зогсож байгаа газар таны үг сонсогдохгүй. Чиний амьдардаггүй газар миний хот зогсож байгаа газар би ганцаараа чимээгүй байна (?). Хот минь сүйрч, байшин минь сүйдэж, хүүхэд минь олзлогдож байна. Би чиний гараас мултарч чадаагүй ч гэсэн Е-курыг орхих ёстой дүрвэгсэд."

Энки Нинмад хариулахдаа “Чиний амнаас гарсан үгсийг хэн өөрчилж чадах вэ? Тэр Умулыг өвөр дээрээс нь авлаа... Нинма энэ нь таны ажил байж магадгүй……,….. энэ нь миний хувьд төгс бус юм. Хэн зөрчилдөж чадах вэ (?). Миний бүтээсэн хүн… чиний дараа……түүнд залбирах болтугай! Өнөөдөр миний бэлэг эрхтэн магтагдах болно, таны мэргэн ухаан батлагдлаа (?)! Энкум, Нинкум хоёр …… чиний алдрыг тунхаглах болтугай… Эгч минь, баатарлаг хүч… дуу…. фонт (?)……. Үүнийг сонссон бурхад ….. Умул миний гэрийг бариулах (?)…”

Нинма нь агуу Энкитэй тэнцэхгүй байв. Энки аав аа, таны магтаал сайхан байна!

Энэ бол Шумер хэл дээрх бичвэрийн эхний хэвлэл юм. Илүү дэлгэрэнгүй, хоёр дахь хэвлэлийг http://etcsl.orinst.ox.ac.uk хаягаас авна уу.